Shqipëri: Ku janë dhe ç’bëjnë tani
profetët?
Në Shkodër e vizituam edhe Pallatin e sporteve. Atë mbrëmje sportistët
e rinj bënin ushtrime. Ishin djem faqekuq e të zhvilluar mirë. Në
sallën tjetër stërvitin ata që ngrehin pesha. Me ta është trajneri i cili i
këshillon, i udhëzon, ua mëson rregullat se si më lehtë mund të ngrihet
pesha e rëndë 40, 50, 60 kilogramë. Janë të gjithë nxënës të shkollave
të mesme të Shkodrës. E kur ushtrimet e parapara të asaj nate dhjetori
morën fund, ata me fytyra të mërdhezura e të djersitur, pa bërë zhurmë,
dalin nga salla. Na përshëndesin me buzë në gaz. Ne vazhdojmë të vizitojmë
edhe sallat e tjera të këtij Pallati. Ndizen reflektorët e mëdhenj. Jemi
tani në sallën më të madhe, e cila mund
t’i pranojë gati tre mijë shikues,
në karriget (secila me numër) e të renditura në dhjetëra radhë në të katër
anët e sallës. Poshtë dyshemeja shkëlqen si pasqyrë e në dy skajet koshat e
basketbollit të vendosur në pllaka qelqi. Tavani i lartë mbi njëzet metra,
i gastartë e i ngjyrosur me gjithfarë ngjyrash. Dikush i rrah shuplakët
ashtu spontanisht, e zëri shpërndahet e rritet. Është kjo sallë akustike...
-Dikur këtu i janë lutur zotit; kanë bërë meshë çdo të diele e për festa
fetare, në emër të Krishtit që t’ua jep të mbarën, që „t’ua falë gjynahet
e kësaj jete”. Atje ku tani është koshi i basketbollit, dikur profetërit më
në zë të Shkodrës i derdhnin fjalët më të zjarrta nga „librat e shenjta”
dhe jo vetëm nga ato. Tani, kur nëpër atë kosh sa herë përbirohet topi,
jehon salla nga duartrokitjet të cilat japin një melodi në vete, kumbuese
– ngadhënjim i së resë mbi të vjetrën.
Janë këto fjalët e drejtorit të Pallatit të sporteve në Shkodër. Ai na njofton
se këtë kishë katolike e kanë riparuar në vitin 1967. Tani, në vend të
tingëllimave shurdhuese të kambanave (të cilat nuk janë më) jehon zëri
i sportistëve dhe dashamirëve të tyre. Deri më sot nuk na „vrau” Zoti, e
as kurrfarë „proteste” nga qielli nuk na ka arritur. Bile tani sportistëve
tanë po u shkon më mbarë; në këtë sallë të re po korrin fitore pas fitoreje,
- vazhdon fjalën e vetë drejtori i Pallatit, duke u mahitur.
Edhe një kishë, të madhe gati sa kjo, shkodranët e kanë riparuar e
shndërruar në kinema, e dhënë ia kanë emirin „Punëtori”.
* * *
Kanë kaluar tri vjet qysh se në Shqipëri religjionit i hyri „uji nën
këmbë”, e luhati dhe e prajti përgjithmonë. Atë që i përcolli shekuj
me radhë; perdja e predikimeve fetare - që të besojnë në kotësi. E prej
atëherë shumë xhamia e kisha anembanë këtij vendi u shndërruan në
shtëpi kulture, në shtëpi për pleq, kinema dhe salla të sportit. Të tjerat,
ato më të vjetrat, me rëndë si historike, gjenden nën mbrojtjen e shtetit
siç është përshembull xhamia në mes të Tiranës, përballë Pallatit të
kulturës. Ato më të voglat (xhamia e kisha), i rrëzuan rrafsh me tokën
e mbi ato troje u ngritën ndërtesa banimi, parqe të gjelbruara e lule.
“Këtë aksion të madh e filloi rinia dhe ajo e pati në duart e saja. Ajo
e thoshte fjalën vendimtare. Në Mirditë e rrënuan një kishë të madhe,
nga mëllefi që të mos shohin më kryqa e as hënë e yll”...
Kështu na njoftojnë shoqëruesit - gazetarë në Tiranë.
Si e pritën më të vjetrit këtë gjë?
“ Në fillim pak u erdhi keq, po dihet. Është vështirë të shkulësh me
rrënjë nga zemrat e tyre xhamitë e kishat, me të cilat ata janë rritur. Por,
më vonë grupe-grupe e gjithnjë më shumë pleqtë shkruan letra të hapura
„se tani e kemi të qartë sa keqas jemi rrejtur e mashtruar në besime të
kota duke u mbajtur në erë”.... Nuk e përjashtojmë mundësinë se gjenden
të atillë që ende besojnë! Por, në një gjë jemi të sigurt: breznitë e reja që
do të vijnë nuk do të jenë të lidhura me objektet (fetare) e tërë besimin do
ta kthejnë në forcën e muskujve dhe të mendjes së tyre. Për ta xhamitë e
kishat do të jenë si shenj kujtimi hiq i mirë - për religjionin që na përcolli
shekuj me radhë”...
Kështu shpreh mendimin e tij shkrimtari i shquar, Dritëro Agolli,
në një bisedë spontane lidhur me këtë çështje të tyre.
Po ç’ndodhi, ku janë e ç’bëjnë tani profetët?
Kuptuam: shumica prej tyre janë nëpunës administratorë (arkëtarë)
e në profesione të ngjashme me këto. Por, edhe të atillë që punojnë
nëpër kooperativa, pa si janë kthyer në vendlindjet e tyre.
Thonë se “kungimin e kryqin, Kuranin e „duatë” i kanë zëvendësuar
me lapsa e makina llogaritëse, por edhe me kazmë dhe lopatë. Lutjet
dhe ritet fetare - me zotime të reja në punë, në prodhim”...
Shtojnë se i janë kthyer “jetës reale”. Janë martuar shumica prej tyre
(që dikur ua ndalonte feja) e tani kanë edhe fëmijë. Këtë rrugë po e
ndjekin edhe të tjerët...
Ngadalë, në Shqipëri po shembet ai „muri” që i ndante myslimanët
prej të krishterëve. Në tri vjetët e fundit martesat në mes tyre po rriten...
